Леўарт (герб)

«Леўарт» (польск.: Lewart, Leopardus, Walny, Waliu-szy) — шляхецкі і дваранскі герб, якім карысталіся 74 роды Беларусі, Літвы, Украіны, Польшчы і Расіі.

Апісанне

У чырвоным (іншы варыянт — блакітным) поле звернуты направа стаячы на задніх лапах леапард, з высунутай языкам і паднятымі пярэднімі лапамі; на галаве ў яго карона. Тая ж постаць і на шлеме.

Эмблема гэта перайшла ў Польшчу з Нямеччыны ў палове XII стагоддзі пры Казіміру II Справядлівым . Зацверджаны гэты герб у 1417 году. Герб Леўарт (ужываюць Бронеўскіе, Скварцы, Токарскіе) занесены ў Частку 3 Гербовніка дваранскіх родаў Царства Польскага (стар. 78).

Выкарыстоўваюць

Бакоўскі (Bakowski), Бескіфірлей (Beskifirlej), Беланскіфірлей (Bielanskifirlej), Бохотніцкі (Bochotnicki), Борышкоўскі (Boryszkowski), Бронеўскі (Broniewski), Бунскі (Bunski), Дуброўскі (Dubrowski), Эвертсы (Ewerts), Эвертскі (Ewertski), Фірлей (Firley), Голітэй (Golitej), Гослаўскі (Goslawski), Горскі ці Гурскі (Gorski albo Gurski), Гаупты (Haupt), Яхны (Jachna), Езерскі (Jezierski), Кіжэвічы (Kiżewicz), Кіжэўскі (Kiżewski), Княжышчы (Kniażyszcza albo Kniażyszcze), Конарскі (Konarski), Крупскі (Krupski), Крвацкі (Krwacki), Крватскі (Krwatski), Ламфрыды (Lamfryd), Лерканы (Lerkan), Левандоўскі (Lewandowski), Леўарты (Lewart), Леўартовічы (Lewartowicz), Леўартоўскі (Lewartowski), Леўінскі (Lewinski), Ліберы (Liber), Ліўскі (Liwski), Льуоўскі (Lwowski), Лашчы (Laszcz), Лакоцкі (Lakocki), Маеры (Majer), Марцушоўскі (Marcuszowski), Марчушоўскі (Marczuszowski), Маркушэўскі (Markuszewski), Маркушоўскі (Markuszowski), Меглеўскі ці Мелгеўскі (Meglewski albo Melgiewski), Меглоўскі (Meglowski), Мелгвінскі (Melgwinski), Мотыцкі (Motycki), Нейманоўскі (Nejmanowski), Опоцкі (Opocki), Пахньоўскі (Pachniowski), Петэй (Petej), Петы (Pety), Подоленскі (Podolenski), Подолінскі (Podolinski), Пухньоўскі (Puchniowski), Скварцы (Skwarc), Скварчы (Skwarcz), Шлапы (Szlapa), Токарскі (Thokarski albo Tokarski), Трэцыушы (Trecyusz), Тулоўскі (Tulowski), Тычыны (Tyczyna), Уездзкі (Ujezdzki), Вальтэры (Walter), Вежханоўскі (Wierzchanowski), Водополы (Wodopol), Водполы (Wodpol), Войткевічы (Wojtkiewicz), Вольскі (Wolski), Ушэлачынскі (Wszelaczynski), Закжэўскі (Zakrzewski).

Літаратура

• Bartosz Paprocki. Herby rycerstwa polskiego. Krakow, 1584. (польск.)
• Simon Okolski. Orbis Polonus. Krakow, 1642. T.1-3. (польск.)
• Ks. Kacper Niesiecki. Herby i familie rycerskie tak w Koronie jako y w W.X.L. Lwow, 1728. (польск.)

Спасылкі

• Гербы беларускай шляхты Архівавана 20 жніўня 2022. Герб Леварт, адмены і карыстальнікі
• Tadeusz Gajl. "Polish Armorial Middle Ages to 20th Century", Gdansk, 2007 r. s. 406-536, ISBN 978-83-60597-10-1. (польск.)
• Лакиер А.Б., "Русская геральдика", г. Санкт-Петербург, 1855 г. часть § 91, № 138 Архівавана 10 жніўня 2009. (руск.)